Image by Wikimedia Commons

אַבֿרהם פֿרידמאַן איז אַ פּסיכאָטעראַפּעווט אין ישׂראל וואָס פֿירט אַ רובריק וועגן דער סדרה פֿון דער וואָך. איר קענט לייענען זײַנע אַנדערע שריפֿטן דאָ.

ווען פּרעה טרעפֿט זיך צום ערשטן מאָל מיט יעקבֿ אָבֿינו, ווי מע זעט אין פּרשת ויגש, באַמערקט מען גלײַך אַ טשיקאַווע זאַך.

בדרך־כּלל, ווען צוויי פֿירער פֿון פֿעלקער טרעפֿן זיך, רעדן זיי אַרום וויכטיקע ענינים וואָס ווירקן דירעקט אויף די אינטערעסן פֿון זייערע מענטשן. דאָ אָבער איז פּרעהס ערשטע פֿראַגע צו יעקבֿן נישט וועגן דעם הונגער אין לאַנד אָדער וועגן דעם פֿינאַנציעלן מצבֿ אין כּנען, נאָר ווי אַלט ער איז! „װיפֿל זײַנען די טעג פֿון די יאָרן פֿון דײַן לעבן?‟ פֿרעגט פּרעה.

יעקבֿס ענטפֿער איז אויך אַ חידוש: מיט אָפֿנהאַרציקייט און ריינער עמאָציע זאָגט ער: „די טעג פֿון די יאָרן פֿון מײַן װאַנדערשאַפֿט זײַנען הונדערט און דרײַסיק יאָר. װינציק און שלעכט זײַנען די טעג פֿון מײַן לעבן, און זײ קומען ניט צו די טעג פֿון די יאָרן פֿון מײַנע עלטערנס לעבן אין די טעג פֿון זײער װאַנדערשאַפט.‟

Yiddish Brief

A bissel of all things Yiddish: music, cooking, books and more.

Terms(Required)

I agree to the Forward's Terms of Service and Privacy Policy

Email(Required)

לויט אַ מדרש און אַ טייל מפֿורשים איז יעקבֿ טאַקע באַשטראָפֿט געוואָרן פֿאַרן איבערגיבן אַזאַ ביטערן ענטפֿער. הרבֿ חיים שמואלעוויץ, איינער פֿון די גרויסע רבנים פֿון דער מירער ישיבֿה אין שאַנכײַ און ירושלים, האָט געשריבן אַז דער פֿאַקט וואָס פּרעה האָט געפֿרעגט אַזאַ שאלה איז אַ סימן אַז יעקבֿס פּנים האָט בולט אָפּגעשפּיגלט זײַן אינערלעכע דערשלאָגנקייט איבער זײַן טיפֿן עלטער. „ווען יעקבֿ וואָלט בעסער באַהאַלטן זײַן טרויער און אַרויסגעוויזן אַ ביסל מער מונטערקייט, וואָלט ער נישט אויסגעזען אַזוי אַלט.‟

פֿון איין זײַט איז טאַקע אַ ברכה ווען מע קען אַרויסווײַזן פֿאַר אַנדערע דאָס וואָס מיר פֿילן אינעווייניק ווײַל דאָס באַטײַט אַז מע האָט דערגרייכט אַ גײַסטיק שלמות און ניוואָ פֿון ערלעכקייט. אַ מאָל אָבער דאַרף מען אָנטאָן אַ מאַסקע כּדי צו פּרוּוון באַהאַלטן אונדזערע געפֿילן, כּדי צו קענען זיך אַן עצה געבן אין אונדזערע טאָג־טעגלעכע באַציִונגען מיט מענטשן.

שטעלט זיך די פֿראַגע: וועלכעס פּנים ווילן מיר ווײַזן פֿאַר דער וועלט? אויב מיר פֿילן ביטערקייט צום לעבן, ווילן מיר דאָס טאַקע אַנטפּלעקן פֿאַר אַלעמען? אפֿשר ווילן מיר פֿאַרקערט, באַהאַלטן יענע אומגליקלעכקייט, אָבער קען דען אַ מענטש פּשוט „בײַטן‟ זײַנע געפֿילן? דער אמת איז, יעדע סיטואַציע איז אַנדערש און דאַרף באַטראַכט ווערן לויטן אייגענעם קאָנטעקסט.

אויב, למשל, מע באַגעגנט אַן אָבֿל, איז עס פּאַסיק אָדער מענטשלעך זיך צו ריכטן אַז דער אָבֿל זאָל באַהאַלטן די עמאָציאָנעלע סימנים פֿון זײַן אָבֿלות? אויב אַ באַקאַנטער אײַערער מאַכט דורך אַ שווערן נסיון, וואָלט געווען „נאָרמאַל‟ אַז ער זאָל נישט אַרויסווײַזן קיין שום רמז פֿון זײַנע ליידן? אַוודאי נישט. ווי הרבֿ שמואלעוויץ זאָגט, געווענדט זיך עס אַ סך אין דעם ווי אַזוי מיר באַטראַכטן דאָס ליידן אַליין.

אַ באַקאַנטער פּסיכיאַטער, ד״ר וויקטאָר פֿרענקל, האָט אַ מאָל באַמערקט אַז ייִואש איז טײַטש לײַדן אָן שום סיבה. קען מען דערפֿון אַרויסדרינגען, אַז אויב אַ מענטש פֿאַרשטייט אַז עס מוז זײַן אַ סיבה פֿאַרן ליידן, אַפֿילו אויב ער אַליין ווייסט נישט וואָס די סיבה איז, קען עס אים, אין לעצטן סך־הכּל, גרינגער מאַכן דעם שווערן לאַסט.

A message from our CEO & publisher Rachel Fishman Feddersen

I hope you appreciated this article. Before you go, I’d like to ask you to please support the Forward’s award-winning, nonprofit journalism during this critical time.

This year, we have stood together in strength and sorrow. Our Forward team has worked around the clock to help you find clarity amid the chaos.

At a time when other newsrooms are closing or cutting back, the Forward has removed its paywall and invested additional resources to report on the ground from Israel and around the U.S. on the impact of the war, rising antisemitism and polarized discourse.

Readers like you make it all possible. Support our work by becoming a Forward Member and connect with our journalism and your community.

—  Rachel Fishman Feddersen, Publisher and CEO

Join our mission to tell the Jewish story fully and fairly.

$36 $500

$120 $180 Other amount