שיקאַגער וואַרשטאַט וועט לערנען ווי צו דעשיפֿרירן ייִדישע כּתבֿ־ידןChicago workshop on deciphering handwritten Yiddish texts
דער צוויי־טאָגיקער קורס וועט ווײַזן פֿאָרשער פֿאַרשידענע סטראַטעגיעס צו לייענען אַן אומקלאָרע האַנטשריפֿט.
אַז מע קען גוט ייִדיש און דעם אַלף־בית איז ניט שווער צו לייענען ייִדישע ביכער און צײַטונגען, סײַדן עס גייט אַ רייד וועגן רש׳׳י־שריפֿט אָדער דער אַמאָליקער ווײַבערטײַטש־שריפֿט (די קורסיווער שריפֿט פֿון אַלטע געדרוקטע ביכער). וואָס שייך מאָדערנע ביכער (זינט די 1830ער יאָרן) זענען די פֿאָרמען פֿון די געדרוקטע אותיות בדרך־כּלל גרינג צו דערקענען.
אַז מע וויל אָבער לייענען עפּעס געשריבן מיט דער האַנט, איז אָפֿט מאָל גאָר אַן אַנדער מעשׂה. דער אופֿן ווי אַזוי דער שרײַבער האָט פֿורמירט די אותיות בײַם שרײַבן מיטן פֿעדער און טינט איז געווען אַנדערש פֿון איין ראַיאָן צו אַן אַנדערן, און אַפֿילו פֿון איין מענטש צו אַ צווייטן. כאָטש די הײַנטיקע ישׂראלים שרײַבן העברעיִש און די חסידים — ייִדיש מער־ווייניקער אויף אַן איינהייטלעכן אופֿן, האָט מען פֿאַר דער מלחמה געשריבן געוויסע אותיות ווי „א‟, „ם‟, „ן‟, „ף‟ און אַפֿילו „ר‟ אויף כּלערליי אופֿנים.
כּדי צו באַקענען ייִדיש־פֿאָרשער מיט האַנט־געשריבענע ייִדישע בריוו און כּתבֿ־ידן, זיי זאָלן קענען בעסער דעשיפֿרירן די דאָזיקע טעקסטן, אָרדנט מען אײַן אַ ספּעציעלן צוויי־טאָגיקן קורס בײַם שיקאַגער אוניווערסיטעט, אין וועלכן מע וועט לערנען די פֿאָרשער סטראַטעגעיס ווי אַזוי זיך אַן עצה צו געבן מיט שווערע האַנטשריפֿטן. יאַנקל סאַלאַנט, אַ לאַנגיאָריקער קינסטלערישער רעדאַקטאָר פֿון עטלעכע ייִדישע זשורנאַלן און צענדליקער ביכער און אַ מומחה בײַם דעשיפֿרירן ייִדישע כּתבֿ־ידן, וועט באַקענען דעם עולם מיט פֿאַרשידענע מינים ייִדישע שריפֿטן און ווי אַזוי מע קען זיי גרינגער לייענען.
די וואַרשטאַטן, וואָס זענען בחינם און נעמען אַרײַן פֿיר מאָלצײַטן, וועלן פֿאָרקומען זונטיק, דעם 6טן סעפּטעמבער 2020 פֿון צוועלף אַ זייגער מיטאָגצײַט ביז נײַן אַ זייגער אין אָוונט און מאָנטיק, דעם 7טן סעפּטעמבער, פֿון אַכט אַ זייגער אין דער פֿרי ביז דרײַ אַ זייגער נאָך מיטאָג. כּדי אָנטייל צו נעמען אין דער פּראָגראַם, שיקט אַרײַן אַן אַפּליקאַציע, ביזן 1טן יוני. קוועטשט דאָ.
די פּראָגראַם ווערט אָרגאַניזירט דורך ד׳׳ר דזשעסיקאַ קירזיין, דער ייִדיש־פּראָפֿעסאָרין בײַם שיקאַגער אוניווערסיטעט בשותּפֿות מיט „אין געוועב‟ און אַ ריי אַקאַדעמישע אָפּטיילן בײַם שיקאַגער אוניווערסיטעט, נאָרטוועסטערן־אוניווערסיטעט, דעם אילינויער אוניווערסיטעט און דעם וויסקאָנסאָנער אוניווערסיטעט.
נאָך אינפֿאָרמאַציע, קוועטשט דאָ.
אַן אַרטיקל פֿון שׂרה־רחל שעכטער וועגן די שוועריקייטן פֿון דעשיפֿרירן ייִדישע כּתבֿ־ידן און ווי אַזוי די איבערזעצער גיבן זיך אַן עצה דערמיט קען מען לייענען דאָ.
A message from our CEO & publisher Rachel Fishman Feddersen
I hope you appreciated this article. Before you move on, I wanted to ask you to support the Forward’s award-winning journalism during our High Holiday Monthly Donor Drive.
If you’ve turned to the Forward in the past 12 months to better understand the world around you, we hope you will support us with a gift now. Your support has a direct impact, giving us the resources we need to report from Israel and around the U.S., across college campuses, and wherever there is news of importance to American Jews.
Make a monthly or one-time gift and support Jewish journalism throughout 5785. The first six months of your monthly gift will be matched for twice the investment in independent Jewish journalism.
— Rukhl Schaechter, Yiddish Editor