ווידעאָ: דזשימי באָפֿעט אויף ייִדיש („קום צו מיר‟)WATCH: Jimmy Buffett in Yiddish (“Come to me”)
רחל קאַפֿריסענס פּאַראָדיע פֿון דזשימי באָפֿעטס ליד שילדערט אַ ייִדיש ווײַבל וואָס האָט זיך ערשט געטובֿלט אין דער מיקווה.
דער אַמעריקאַנער פּאָעט און זינגער דזשימי באָפֿעט איז באַקאַנט ווי אַ מחבר פֿון טשיקאַווע לידער, וואָס האָבן אָפֿט צו טאָן מיט משקה און סעקס. זײַן מוזיקאַלישן סטיל רופֿט ער אָן „דער שיכּורער קאַריבישער ראָק׳נ׳ראָל‟.
אין זײַן ליד, Why Don’t We Get Drunk („פֿאַרוואָס זאָלן מיר זיך נישט אָנשיכּורן‟), גייט אַ רייד וועגן אַ מאַן, וואָס טרינקט אַ גלעזל מיט אַ פֿרוי אין אַ באַר און דערציילט איר, אַז ער האָט נאָר וואָס געקויפֿט אַ וואַסער־מאַטראַץ, ווענדנדיק זיך צו איר מיט קלאָרע דיבורים: „לאָמיר זיך אָנטרינקען און שלאָפֿן צוזאַמען‟. דאָס ליד איז אַרויס אין 1973. איצט איז אַרויס אויף יוטוב אַ ייִדישע פּאַראָדיע פֿון דעם ליד, אָנגעשריבן פֿון דער יוריסטקע, זשורנאַליסטקע און דראַמאַטורגין, רחל קאַפֿריסען, און געזונגען פֿון סאַשאַ לוריא מיט דער באַגלייטונג פֿון לאָרין סקלאַמבערג (גיטאַר) און קרעג יודעלמאַן (פֿידל.
סאַשאַ לוריא איז אַ זינגערין פֿון לעטלאַנד. אין 2003 האָט זי אָרגאַניזירט די גרופּע „פֿאָרשפּיל‟, וואָס מישט כּלי־זמרישע מוזיק מיט חסידישע ניגונים און פּסיכאָדעלישער מוזיק בנוסח „פּינק פֿלויד‟. זי זינגט אויך אָפֿט מיטן באַקאַנטן ניו־יאָרקער מוזיקער און מוזיק־מומחה, זיסל סלעפּאָוויטש.
סקלאַמבערג, וואָס שפּילט מײַסטעריש אויף אַ גאַנצער ריי אינסטרומענטן, איז אַ ניו־יאָרקער מוזיק־פֿאָרשער און אַ מיטגרינדער פֿון די „קלעזמאַטיקס‟. יודעלמאַן איז אַ באַגאַבטער פֿידלער און קאָמפּאָזיטאָר פֿון סיאַטל, וואָס וווינט הײַנט אין בערלין.
אין איר בלאָג, From the Pipik גיט קאַפֿריסען איבער, אַז הגם דאָס איז געווען איר ערשטע ליד־איבערזעצונג אויף ייִדיש, האָט זיך איר אײַנגעגעבן אָנצושליסן די דרײַ באַרימטע כּלי־זמר – אַ דאַנק דער הילף פֿון שיין בייקער, דעם אויספֿיר־דירעקטאָר פֿונעם „ייִדישן קולטור־קאָנגרעס‟. זי איז צופֿרידן, אַז די רעקאָרדירונג האָט זיך באַקומען „טשיקאַווע, נאַריש און סעקסי‟.
קאַפֿריסען האָט, אויף אַ קאָמישן אופֿן, „אָפּגעכּשרט‟ דעם אָריגינאַל. אַנשטאָט דער „פּראָסטער‟ באַר־סצענע שילדערט איר ווערסיע אַ ייִדיש פּאָרפֿאָלק בײַם שבתדיקן טיש. דאָס ווײַב דערמאָנט איר מאַן פֿרײַטיק-צו-נאַכטס, נאָכן קידוש, אַז זי האָט זיך ערשט געטובֿלט אין מיקווה. זאָגט זי: „קעצעלע, לאָז אויס די המוציא, קום צו מיר!‟
אינטערעסאַנט איז, אַז כאָטש דאָס איז, אַוודאי, אַ הומאָריסטיש ליד קאָן עס אַרויסרופֿן אַן ערנסטע הלכה־שאלה: צי מעג אַ פֿרומער ייִד אַזוי טאָן? שבת בײַטאָג קאָן מען טאַקע אָנבײַסן אַ שטיקל לעקעך נאָכן קידוש, אָדער אויסטרינקען אַ צווייטן כּוס ווײַן, און דערנאָך מאַכן אַ הפֿסק. וואָס שייך אינטימע באַציִונגען זענען אָבער פֿאַראַן חילוקי־דעות: דער רמב״ם איז בעצם נישט קעגן, און דער הײַנטיקער אַמעריקאַנער רבֿ, שמואלי בוטח, איז פֿולשטענדיק מסכּים. אין פֿרימערע קרײַזן איז מען מתּיר דעם סעקסועלן עונג־שבת רק בײַנאַכט.
דאָס ליד שליסט זיך מיט די ווערטער „גוט־שבת, דזשימי‟! דער מחבר פֿונעם אָריגינאַל וועט זיך זיכער פֿרייען, אויב ער וועט זיך דערוויסן, אַז ייִדן האָבן איבערגעמאַכט זײַן שאַפֿונג אויף אַזאַ שעפֿערישן אופֿן.
A message from our Publisher & CEO Rachel Fishman Feddersen
I hope you appreciated this article. Before you go, I’d like to ask you to please support the Forward’s award-winning, nonprofit journalism during this critical time.
At a time when other newsrooms are closing or cutting back, the Forward has removed its paywall and invested additional resources to report on the ground from Israel and around the U.S. on the impact of the war, rising antisemitism and polarized discourse.
Readers like you make it all possible. Support our work by becoming a Forward Member and connect with our journalism and your community.
— Rachel Fishman Feddersen, Publisher and CEO