Courtesy of the AHEYM Project

במשך פֿון די יאָרן 2002 און 2012 האָט דער עטנאָגראַף דוד־בער קערלער, אַ פּראָפֿעסאָר פֿונעם אינדיאַנער אוניווערסיטעט, דורכגעפֿירט אַ געוואַלדיקן פּראָיעקט: פֿאָרנדיק איבער אוקראַיִנע, מאָלדאָווע, רומעניע, אונגערן און סלאָוואַקיע און אינטערוויויִרט האָט ער אינטערוויויִרט אַ צאָל אָרטיקע נאַטירלעכע ייִדיש־רעדער. געהייסן האָט ער דער אַהיים־פּראָיעקט. מיט דער הילף פֿון אַ ווידעאָגראַף האָט ער אַראָפּגעכאַפּט די אָ שמועסן אויף ווידעאָ און דערבײַ דערמעגלעכט אַז מענטשן איבער דער וועלט זאָלן קענען הערן די פֿאַרשידענע דיאַלעקטן פֿון די ייִדן אין די קאַנטן, און זיך אויך דערוויסן וועגן דעם אַמאָליקן ייִדישן לעבן דאָרט: די ייִדישע פֿאָלקסלידער, קינדער־ציילענישן, פֿאָלק־רפֿואת, פֿראַגמענטן פֿון פּורים־שפּילן, און גבֿית־עדות פֿונעם חורבן.

איינע פֿון די פֿרויען מיט וועמען ער האָט געשמועסט איז עליזאַוועטאַ בערשאַדסקאַיאַ, אַ פֿרוי אין בערשעד, אוקראַיִנע. געבוירן איז זי אין 1927 אינעם דאָרף טשערניאַטקע, וווּ די משפּחה האָט געהאַט אַ קו וואָס מע האָט איר מילך געניצט אויף צום קאָכן. איר טאַטע איז געווען אַ שערער און איר מאַמע — אַ נייטאָרין. זי האָט געהאַט צוויי ברידער און אַ שוועסטער. ווען זי איז געווען 13 יאָר אַלט האָט די משפּחה זיך אַריבערגעצויגן קיין בערשעד און במשך פֿון דער מלחמה האָבן זיי געוווינט אינען בערשעדער געטאָ.

אויף דער וועבזײַט פֿונעם אַהיים־פּראָיעקט קען מען זען פֿינף קורצע אויסצוגן פֿון יענעם אינטערוויו מיט פֿרוי בערשאַדסקאַיאַ. כאָטש זי מישט פֿון צײַט צו צײַט אַרײַן רוסישע ווערטער אינעם ווידעאָ איז איר ייִדיש פֿאַרבליבן אַ פֿליסיקע און מע קען בולט הערן איר „טאָטע־מאָמע לשון“ — דעם דיאַלעקט וווּ דער פּתח־אַלף ווערט אָפֿט אַרויסגערעדט ווי אַ קמץ־אַלף.

Yiddish Brief

A bissel of all things Yiddish: music, cooking, books and more.

Terms(Required)

I agree to the Forward's Terms of Service and Privacy Policy

Email(Required)

אינעם קאַפּיטעלע אונטן דערציילט זי ווי זי און די מאַמע האָבן געמאַכט מאַמעליגע. צו זען אַלע פֿינף קאַפּיטעלעך גיט אַ קוועטש דאָ.

A message from our Publisher & CEO Rachel Fishman Feddersen

I hope you appreciated this article. Before you go, I’d like to ask you to please support the Forward’s award-winning, nonprofit journalism during this critical time.

This year, we have stood together in strength and sorrow. Our Forward team has worked around the clock to help you find clarity amid the chaos.

At a time when other newsrooms are closing or cutting back, the Forward has removed its paywall and invested additional resources to report on the ground from Israel and around the U.S. on the impact of the war, rising antisemitism and polarized discourse.

Readers like you make it all possible. Support our work by becoming a Forward Member and connect with our journalism and your community.

—  Rachel Fishman Feddersen, Publisher and CEO

Join our mission to tell the Jewish story fully and fairly.

$36 $500

$120 $180 Other amount