Skip To Content
JEWISH. INDEPENDENT. NONPROFIT.
Yiddish

טשיקאַוועסן: יאָרק קריגט ראַבינערטע נאָך 800 יאָר אָן אַ רבֿ • בער אַנטלויפֿט פֿון שטײַג אין איראַקישן עראָפּלאַן Tidbits: York gets first rabbi in 800 years • Bear escapes from cage in Iraqi plane

דער אַמאָליקער ייִדישער ייִשובֿ אין יאָרק איז אומגעקומען אין אַ פּאָגראָם שבת־הגדול אין יאָר 1190

Tidbits is a weekly feature of easy news briefs in Yiddish that you can listen to or read, or both!

If you read the articles and don’t know a word, just click on it and the translation appears. You’ll also find the link to the article in English after each news brief.

Listen to the report here:

הערט דעם אוידיאָ דאָ:

 

 

נאָך 800 יאָר וואָס די שטאָט יאָרק, ענגלאַנד, האָט נישט קיין רבֿ, וועט די ראַבינערטע אלישבֿע סאַלאַמאָ ווערן די גײַסטיקע פֿירערין פֿון דער אָרטיקער סינאַגאָגע, „די יאָרקער ליבעראַלע ייִדישע קהילה“. די שיל איז געגרינדעט געוואָרן אין 2014 און באַשטייט איצט פֿון בערך 100 מיטגלידער.

דאָס איז אַ היסטאָריש געשעעניש פֿאַר יאָרק, אין צפֿון־ענגלאַנד. מיט טויזנט יאָר צוריק איז דאָרט געווען אַ ייִדישער ייִשובֿ אָבער אַלע ייִדן זענען אומגעקומען אין אַ פּאָגראָם שבת־הגדול, מאַרץ 1190. די שחיטה איז פֿאָרגעקומען אינעם באַקאַנטן שלאָס, „קליפֿאָרדס טורעם“.

יאָרק איז נישט דאָס איינציקע בריטישע שטעטל מיט אַ געשיכטע פֿון אַנטיסעמיטיזם, וווּ מע האָפֿט צו באַנײַען דאָס ייִדישע לעבן. אין נאָרוויטש, וווּ ס׳איז פֿאָרגעקומען דער ערשטער בלוט־בילבול (אין יאָר 1144) און אַ פּאָגראָם אין 1190, פּלאַנירט מען איצט צו בויען אַ מוזיי פֿון דער ייִדישער קולטור־ירושה.

דער איראַקישער פּרעמיער האָט געהייסן אויספֿאָרשן ווי אַזוי אַ בער איז אַנטלאָפֿן פֿונעם קאַסטן אינעם פֿראַכטטייל פֿון אַן איראַקישן עראָפּלאַן — פּונקט ווען מע האָט געזאָלט אָפּפֿליִען פֿונעם דובײַער פֿליפֿעלד. די פּאַסאַזשירן האָבן אויסגעדריקט אומצופֿרידנקייט וואָס מע האָט צוליב דעם אינצידענט געדאַרפֿט אָפּלייגן דעם פֿלי.

די רעגירונג־אינסטאַנצן פֿון די פֿאַראייניקטע אַראַבישע עמיראַטן האָבן איבערגעשיקט עטלעכע ספּעציאַליסטן וואָס האָבן אײַנגעשלעפֿערט דעם בער און אים אַרויסגעטראָגן פֿון עראָפּלאַן.

אין איראַק — און בפֿרט אין באַגדאַד — איז געוואָרן אַ נײַע מאָדע בײַ די רײַכע צו האַלטן ווילדע חיות בײַ זיך אין שטוב. די איראַקישע אינסטאַנצן האָבן לעצטנס אָנגעהויבן בעטן די בירגער גלײַך צו רופֿן די פּאָליציי אויב זיי זעען ווי אַ חיה וואַנדערט איבער די גאַסן.

A message from our CEO & publisher Rachel Fishman Feddersen

I hope you appreciated this article. Before you move on, I wanted to ask you to support the Forward’s award-winning journalism during our High Holiday Monthly Donor Drive.

If you’ve turned to the Forward in the past 12 months to better understand the world around you, we hope you will support us with a gift now. Your support has a direct impact, giving us the resources we need to report from Israel and around the U.S., across college campuses, and wherever there is news of importance to American Jews.

Make a monthly or one-time gift and support Jewish journalism throughout 5785. The first six months of your monthly gift will be matched for twice the investment in independent Jewish journalism. 

—  Rukhl Schaechter, Yiddish Editor

Join our mission to tell the Jewish story fully and fairly.

Dive In

Republish This Story

Please read before republishing

We’re happy to make this story available to republish for free, unless it originated with JTA, Haaretz or another publication (as indicated on the article) and as long as you follow our guidelines. You must credit the Forward, retain our pixel and preserve our canonical link in Google search.  See our full guidelines for more information, and this guide for detail about canonical URLs.

To republish, copy the HTML by clicking on the yellow button to the right; it includes our tracking pixel, all paragraph styles and hyperlinks, the author byline and credit to the Forward. It does not include images; to avoid copyright violations, you must add them manually, following our guidelines. Please email us at [email protected], subject line “republish,” with any questions or to let us know what stories you’re picking up.

We don't support Internet Explorer

Please use Chrome, Safari, Firefox, or Edge to view this site.