Skip To Content
JEWISH. INDEPENDENT. NONPROFIT.
Yiddish

„ווער דאַרף הײַנט אַשכּנזישע קולטור?‟ וועט זײַן די טעמע אויף ישׂראל־קאָנפֿערענץ“Who Needs Ashkenazi Culture Today?” To Be Topic Of Israeli Conference

די אָרגאַניזירער האַלטן אַז ישׂראל דאַרף בלײַבן אַ קאַליידאָסקאָפּ פֿון קולטורן איידער אַ שמעלצטאָפּ וווּ אַלץ ווערט פֿאַרווישט לטובֿת אַ מאָנאָקולטור

ס׳רובֿ ישׂראלים — בפֿרט די ניט־פֿרומע — האַלטן מסתּמא, אַז די טערמינען אַשכּנזיש, ספֿרדיש און מיזרחיש זענען הײַנט אַנאַכראָניסטיש, און אויב ניט, וואָלטן זיי געדאַרפֿט אַזוי זײַן. די ישׂראלדיקע קולטור, וואָלטן זיי געטענהט, איז דאָך שוין אַ הצלחה פֿאַר זיך, אַ שיין געמיש פֿון ייִדישע קולטורן פֿון אַלע עקן וועלט. מיר זענען שוין אַלע צוזאַמען אינעם ארץ־הקודש; מע עסט שניצל און פֿאַלאַפֿל, מע הערט זיך צו חוה אַלבערשטיין און אייל גולן, און מע רעדט אויף אַ געמישטער שפּראַך, וואָס נעמט אַרײַן אַזעלכע אויסדרוקן ווי די אַראַבישע געזעגענונג „יאַלאַ־בײַ‟. די „געמישטע‟ חתונות צווישן ייִדן פֿון פֿאַרשידענע הינטערגרונטן זענען שוין נאָרמאַל. נו, וואָס איז שלעכט? פֿאַר וואָס זאָל מען פֿאַרריכטן עפּעס, וואָס איז ניט צעבראָכן?

דניאל גלאי, דער פֿאָרזיצער פֿון „בית־לייוויק‟, דעם פֿאַראיין פֿון ייִדישע שרײַבער און זשורנאַליסטן אין ישׂראל, ווי אויך די מיטגלידער פֿון „פֿאָרום 21‟, אַ גרופּע וואָס ער האָט געגרינדעט כּדי צו העלפֿן אויפֿהאַלטן די אַשכּנזישע אידענטיטעט און קולטור־ירושה, זענען ניט מסכּים דערמיט. זיי האַלטן, אַז די ישׂראלדיקע קולטור דאַרף אַרײַננעמען אַ סך מער קולטורעלן פּלוראַליזם, און אַז די פֿאַרשידנאַרטיקע עלעמענטן פֿון די רײַכע ייִדישע עטנישע טראַדיציעס דאַרף מען קולטיווירן און צונויפֿבינדן ווי אַ קראַנץ בלומען אָדער סאַלאַט; דאָס הייסט, אויפֿהאַלטן זייערע אוניקאַלע קאָלירן און טעמען, איידער זיי אויסצומישן אינעם ישׂראלדיקן שמעלצטאָפּ און שאַפֿן דערבײַ אַן איינהייטלעכע ישׂראלדיקע קולטור.

די יערלעכע קאָנפֿערענץ פֿון „בית לייוויק‟, וואָס וועט הײַיאָר פֿאָרקומען מאָנטיק, דעם 6טן יאַנואַר 2020, פֿון 1 אַ זייגער נאָכמיטאָג ביז 8 אַ זייגער אין אָוונט, וועט טאַקע הייסן „די אַשכּנזישע קולטור אין אַ צײַט פֿון ענדערונגען‟. די קאָנפֿערענץ וועט פֿאָרקומען אין דער שטאָט הרצליה בײַם נײַעם „טעאָ־קולטור־צענטער‟. דאָרטן וועלן פֿאָרשער, זינגער און קינסטלער באַשרײַבן און אַנאַליזירן פֿאַרשידענע אַספּעקטן פֿון דער אַשכּנזישער קולטור. ד׳׳ר ישׂראל ברטל, דער אַקאַדעמישער בעל־יועץ פֿון דער קאָנפֿערענץ, וועט האַלטן די הויפּטרעדע „אַשכּנז ווי אַ היימלאַנד‟. ד׳׳ר רפֿאל וואַלדען, דער פּרעזידענט פֿון „דאָקטוירים פֿאַר מענטשנרעכט‟, וועט רעפֿערירן וועגן דער טעמע, מענטשנרעכט אין דער ייִדישער טראַדיציע. דער פּאָפּולערער עטנאָלינגוויסט ד׳׳ר רובֿיק רוזנטל וועט אַרומרעדן די השפּעות פֿון מיזרח און מערבֿ אינעם ישׂראלדיקן העברעיִש. ד׳׳ר גלעד צוקערמאַן פֿון אויסטראַליע וועט געבן אַ באַריכט וועגן דער פֿאַרבינדונג צווישן דעם אויפֿלעבן אַ שפּראַך און דעם ווויל־זײַן פֿון די וואָס רעדן זי. מע וועט אויך אַרומרעדן קונסט און מוזיק און אַנדערע שײכותדיקע טעמעס. די קאָנפֿערענץ וועט זיך פֿאַרענדיקן מיט אַן אָפֿענער דיסקוסיע וועגן דער רעלעוואַנץ פֿון דער אַשכּנזישער קולטור אין דער הײַנטיקער תּקופֿה, און ווי אַזוי מע קען זי אַרײַנוועבן אינעם טאָגטעגלעכן לעבן.

כאָטש דער הויפּטציל פֿון דער קאָנפֿערענץ איז ערנסט צו באַטראַכטן די אַלע טעמעס, וועט עס נישט דורכגעפֿירט ווערן ווי אַן אַקאַדעמישע פּראָגראַם. עס וועט אויך פֿאָרקומען אַ מוזיקאַלישע פֿאָרשטעלונג און מע וועט קענען באַזוכן אַ ריי בודקעס אין זאַל כּדי דורכצובלעטערן ביכער, הערן מוזיק, זען קונסט און פֿאַרזוכן אַשכּנזישע מאכלים.

בילעטן קען מען קויפֿן דורכן אָנקלינגען 09-9778800 אָדער דורכן שרײַבן [email protected].

A message from our CEO & publisher Rachel Fishman Feddersen

I hope you appreciated this article. Before you go, I’d like to ask you to please support the Forward’s award-winning, nonprofit journalism during this critical time.

At a time when other newsrooms are closing or cutting back, the Forward has removed its paywall and invested additional resources to report on the ground from Israel and around the U.S. on the impact of the war, rising antisemitism and polarized discourse.

Readers like you make it all possible. Support our work by becoming a Forward Member and connect with our journalism and your community.

—  Rachel Fishman Feddersen, Publisher and CEO

Join our mission to tell the Jewish story fully and fairly.

Dive In

    Republish This Story

    Please read before republishing

    We’re happy to make this story available to republish for free, unless it originated with JTA, Haaretz or another publication (as indicated on the article) and as long as you follow our guidelines. You must credit the Forward, retain our pixel and preserve our canonical link in Google search.  See our full guidelines for more information, and this guide for detail about canonical URLs.

    To republish, copy the HTML by clicking on the yellow button to the right; it includes our tracking pixel, all paragraph styles and hyperlinks, the author byline and credit to the Forward. It does not include images; to avoid copyright violations, you must add them manually, following our guidelines. Please email us at [email protected], subject line “republish,” with any questions or to let us know what stories you’re picking up.

    We don't support Internet Explorer

    Please use Chrome, Safari, Firefox, or Edge to view this site.