ווידעאָ: „מיר וועלן זיי איבערלעבן“ געזונגען אויף ייִדיש WATCH: ‘‘We Shall Overcome’’ sung in Yiddish
דער הימען פֿאַר בירגערעכט מאַכט אַ שטאַרקן רושם אין מיישקע אַלפּערטס ייִדישן נוסח.
אין ליכט פֿון די באַנײַטע פּראָטעסטן לטובֿת די רעכט פֿון אַפֿריקאַנער אַמעריקאַנער, איז כּדאַי ווידער זיך צוצוהערן צום רירנדיקן נוסח פֿונעם הימען פֿון דער אַמעריקאַנער בירגעררעכט־באַוועגונג „מיר וועלן איבערלעבן“, וואָס מיישקע אַלפּערט, פֿראַנק לאָנדאָן און דוד קראַקאַוער האָבן אויספֿגעפֿירט אויפֿן קראָקאָווער ייִדישן קולטור־פֿעסטיוואַל מיט צוויי יאָר צוריק.
זייער נוסח פֿאַררופֿט זיך ניט בלויז אויפֿן אַפֿריקאַנער־אַמעריקאַנער גאָספּעל־ליד, וואָס פּיט סיגער און גײַ קאַראַוואַן האָבן פֿאַרוואַנדלט אינעם הימען פֿון דער אַפֿריקאַנער־אַמעריקאַנער בירגעררעכט־באַוועגונג, נאָר אויך אויף אַן אינצידענט וואָס איז פֿאָרגעקומען אין די ערשטע טעג פֿונעם חורבן. אין 1939 האָט אַ דײַטשישער אָפֿיציר אין לובלין געפֿאָדערט, אַז אַ גרופּע חסידישע מענער זאָלן פֿאַר אים זינגען אַ ליד. לכתּחילה האָבן זיי אָנגעהויבן זינגען דאָס פֿאָלקסליד „לאָמיר זיך איבערבעטן‟ אָבער איינער פֿון זיי האָט אין גיכן ספּאָנטאַן געביטן די ווערטער אויף „מיר וועלן זיי איבערלעבן, אָבֿינו שבשמים.‟ ווען נאָך הונדערטער ייִדן האָבן אויפֿגעכאַפּט דאָס ליד און אָנגעהויבן מיטצוזינגען, האָט דער אָפֿיציר זיי געהייסן שווײַגן. דאָס ליד האָט אָבער ווײַטער אָפּגעהילכט אַלץ העכער און העכער.
דער ווייניק־באַקאַנטער אינצידענט איז מיט צוויי יאָר צוריק אַרײַן אינעם צײַטגײַסט, ווען אַ גרופּע ניו־יאָרקער אַקטיוויסטן האָט געמאַכט אַ ריזיקן פּלאַקאַט מיט דער לאָזונג „מיר וועלן זיי איבערלעבן‟, אָנגעשריבן אויף ייִדיש, און אים געטראָגן אויף אַ ריי פּאָליטישע דעמאָנסטראַציעס. די קלעזמער־קאַפּעליע „ציבעלע‟ האָט דערצו אָנגעהויבן זינגען דאָס ליד אויף זייערע קאָנצערטן און ס׳איז באַלד געוואָרן אַ טייל פֿונעם הײַנטיקן קלעזמער־רעפּערטואַר. אַלפּערט און לאָנדאָן האָבן באַשלאָסן צונויפֿצופֿלעכטן די צוויי לידער ווי אַ פּירוש אויפֿן פּאָליטישן מצבֿ אין פּוילן און אַמעריקע.
די ווערטער אויף ייִדיש זענען:
מיר׳ן זיי איבערלעבן
מיר׳ן זיי איבערלעבן
מיר וועלן צוזאַמען קעמפֿן ביזן סוף
איך פֿיל אַז אין מײַן לאַנד, גערעכטיקייט זאָל זײַן
לאָמיר קעמפֿן ביזן סוף
A message from Forverts editor Rukhl Schaechter
I hope you appreciated this article. Before you move on, I wanted to ask you to support the Forverts' 127-year legacy — and its bright future.
In the past, the goal of the Forverts was to Americanize its readers, to encourage them to learn English well and to acculturate to American society. Today, our goal is the reverse: to acquaint readers — especially those with Eastern European roots — with their Jewish cultural heritage, through the Yiddish language, literature, recipes and songs.
Our daily Yiddish content brings you new and creative ways to engage with this vibrant, living language, including Yiddish Wordle, Word of the Day videos, Yiddish cooking demos, new music, poetry and so much more.
— Rukhl Schaechter, Yiddish Editor