ווידעאָ: אין 1955 האָט מען געהערט ייִדישע סווינג־מוזיק אויפֿן „טונײַט־שאָו“WATCH: In 1955 there was Yiddish swing on the Tonight Show
די שוועסטער בורטאָן האָבן אַ מאָדע־סטיל וואָס דערמאָנט אַ פֿאַרגאַנגענע וועלט.
לעצטנס האָב איך זיך אָנגעשטויסן אין אַן אינטערעסאַנטן ווידעאָ פֿון דער טעלעוויזיע־פּראָגראַם, Tonight Show, פֿון 1955, אין וועלכן די שוועסטער בורטאָן זינגען אַ סווינג־נוסח פֿונעם ליד, „אין מײַנע אויגן ביסטו שיין“.
די רעקאָרדירונג איז מיר געווען אַ חידוש צוליב עטלעכע סיבות. קודם, איז דאָס זינגען פּרעכטיק שיין. צווייטנס, קלינגען די ייִדישע טיילן פֿונעם ליד נאַטירלעך און די ענגלישע טיילן — דווקא אַלטמאָדיש — פּונקט דער היפּוך פֿון דעם, וואָס מע טרעפֿט געוויינטלעך בײַם הערן צוויישפּראַכיקע ייִדישע לידער. די עסטעטיק און מאָדע־סטיל פֿון די שוועסטער דערמאָנען מיך שטאַרק אין מײַן באָבען — פֿרויען אין יענער תּקופֿה האָבן געפּרוּווט אויסצוזען עלעגאַנטיש אויף אַן אופֿן וואָס איז דעמאָלט געווען ראַפֿינירט אָבער וואָס וואָלט הײַנט אויסגעזען מאָדנע. ס׳איז אויך טשיקאַווע — ווער זענען געווען די שוועסטער בורטאָן? פֿאַר וואָס זינגען זיי אויפֿן Tonight Show אויף מאַמע־לשון אין אַ צײַט, ווען מע האָט זעלטן ווען געהערט אַ ליד אויף דער טעלעוויזיע וואָס איז ניט אויף ענגליש.
די שוועסטער בורטאָן (פֿון דער היים: רויז און לין גאָלדמאַן) זענען דערצויגן געוואָרן אין פֿילאַדעלפֿיע. די מאַמע איז געווען אַן אימיגראַנטקע פֿון אוקראַיִנע און דער טאַטע — אַן אַמעריקאַנער ייִד וואָס האָט ניט פֿאַרשטאַנען קיין סך ייִדיש. ניט געקוקט אויף דעם וואָס זייערע עלטערן האָבן לכתּחילה ניט גרינג געקענט רעדן איינער מיטן צווייטן, האָבן זיי זיך פֿאַרליבט. די קינדער האָבן זיך אויסגעלערנט ייִדיש בײַ דער מאַמען און זינגען — בײַם טאַטן.
טעאַטער־אימפּרעסאַריאָס האָבן געפֿונען ראָלעס פֿאַר די שוועסטער אין די פֿילאַדעלפֿיער ייִדישע טעאַטערס און שפּעטער אויף דער צווייטער עוועניו אין ניו־יאָרק און אין די קעטסקיל־בערג. זיי האָבן אָבער בעסער געוואָלט ווערן האָליוווּדער שטערן און באַקאַנטע זינגער אויפֿן אַמעריקאַנער ראַדיאָ. און ס׳איז זיי כּמעט געלונגען — אַ געוויסע צײַט זענען זיי געווען באַרימט — ניט אַזוי באַרימט ווי, אַ שטייגער, די שוועסטער אַנדרו אָדער די שוועסטער בערי, אָבער זיי האָבן גאַסטראָלירט איבער אַמעריקע מיט קאָנצערטן און האָבן אַרויסגעלאָזט עטלעכע פּלאַטעס.
ס׳איז ניט דאָ אַזוי פֿיל אינפֿאָרמאַציע וועגן די שוועסטער בורטאָן אָנלײַן.
טאָמער ווייסט איר נאָך פּרטים, שרײַבט מיר אַ בליצבריוו אויף [email protected].
A message from our CEO & publisher Rachel Fishman Feddersen
I hope you appreciated this article. Before you move on, I wanted to ask you to support the Forward’s award-winning journalism during our High Holiday Monthly Donor Drive.
If you’ve turned to the Forward in the past 12 months to better understand the world around you, we hope you will support us with a gift now. Your support has a direct impact, giving us the resources we need to report from Israel and around the U.S., across college campuses, and wherever there is news of importance to American Jews.
Make a monthly or one-time gift and support Jewish journalism throughout 5785. The first six months of your monthly gift will be matched for twice the investment in independent Jewish journalism.
— Rukhl Schaechter, Yiddish Editor