Skip To Content
JEWISH. INDEPENDENT. NONPROFIT.
Yiddish

שוראַ װײַסמאַן, שאַפֿערין פֿון אַנימאַציע־פֿילמען פֿון ייִדישע לידער, איז אַװעקShura Vaisman, who created animation films of Yiddish songs, has died

זי האָט געשאַפֿן פֿילמען פֿון מרדכי געבירטיגס „רײזעלע“ און בײלע שעכטער־גאָטעסמאַנס „װאָס האָט ליב אַ ייִדעלע“

שמיני־עצרת, דינסטיק דעם 28טן סעפּטעמבער איז אין דער שטאָט װאַשינגטאָן אַװעק אין דער אײביקײט די ייִדישע אַנימאַטאָרין און װיסנשאַפֿטלערין, שוראַ (אַלעקסאַנדראַ) װײַסמאַן ז”ל נאָך אַ לאַנגן קאַמף מיט ראַק. זי איז געװען 59 יאָר אַלט.

צוזאַמען מיט איר מאַן און טאָכטער איז שוראַ געװען זײער אַקטיװ אין דער ייִדישער קולטור און קלעזמערװעלט און האָט זיך באַטײליקט אין כּלערלײ ייִדישע געשעענישן, קאָנפֿערענצן, און פֿעסטיװאַלן איבער דער װעלט. אין דעם קאָנטעקסט האָט זי פֿאַרדינט אַ שם פֿאַר איר פֿעיִקער אַרבעט װי אַ װעבזײַטל-דיזײַנערין, אַנימאַטאָרין פֿון קורצע ייִדישע פֿילמען, און אילוסטראַטאָרין.

צװישן אירע פֿאַרשידענע פּראָיעקטן קען מען זען „דאָס װירטועלע שטעטל“ — דאָס ערשטע װעבזײַטל געװימדעט דער ייִדישער קולטור אױף דער אינטערנעץ פֿון די 1990ער יאָרן, װאָס זי האָט געשאַפֿן צוזאַמען מיט איר מאַן, דעם ייִדישיסט און װיסנשאַפֿטלער, יוסף װײַסמאַן. אױף דעם װעבזײַטל קען מען געפֿינען דאָס בלאַט „די ירושה פֿון מײַנע באָבעס“ װאָס ברענגט צוזאַמען ייִדישע װערטלעך און אידיאָמען מיט קאָכרעצעפּטן פֿון טראַדיציאָנעלע ייִדישע מאכלים װאָס שוראַ פֿלעגט מאַכן בײַ זיך אין דער הײם.

זי האָט אױך געמאַכט אַ רײ אַנימאַציע־פֿילמען פֿון ייִדישע לידער, צווישן אַנדערע — „רײזעלע“ פֿון מרדכי געבירטיג; „װאָס האָט ליב אַ ייִדעלע“ פֿון בײלע שעכטער־גאָטעסמאַן; „טיק־טאַק“ פֿון שיקע דריז; און „דאָס נאַרישע מײַזעלע,“ אַ מעשׂהלע פֿון ס. מאַרשאַק, איבערגעזעצט אױף ייִדיש. זי איז אױך געװען אַן אילוסטראַטאָר פֿונעם נײַעם לערנבוך „אין אײנעם“, אַרױסגעגעבן דורכן ייִדישן ביכער־צענטער אין 2020. אין ס’רובֿ פֿון די פּראָעקטן האָט שוראַ צוזאַמענגעאַרבעט בשותּפֿות מיט איר שװאָגער, דעם קינסטלער אַלכּסנדר װײַסמאַן, און דער עיקר מיט איר טאָכטער, דער ייִדישער פּעדאַגאָגין אַסיאַ װײַסמאַן שולמאַן. אַחוץ דעם האָט זי געשאַפֿן אַנימאַציעס פֿון רוסיש־שפּראַכיקע לידער און װעבזײַטלעך אין שײַכות מיט איר װינסשאַפֿטלעכער אַרבעט און אינטערעסן.

שוראַ איז געבױרן געװאָרן אין טשערנאָװיץ אין 1962 (דעמאָלט אינעם סאָװעטן־פֿאַרבאַנד, איצטער אוקראַיִנע), די בת־יחידה פֿון מאַקסים און פֿאַינאַ יאַקאָבזאָן. דאָרט האָט זי זיך באַקענט מיט איר צוקונפֿטיקן מאַן, יוספֿן, װען זײ זענען געװען נאָר זיבן יאָר אַלט. זײער ליבשאַפֿט האָט זיך צעבליט נאָך דעמאָלט און איז נאָר געװאַקסן מיט דער צײַט. שוראַ האָט שטודירט אין דעם מאָסקװער אינסטיטוט פֿון פֿײַנער כעמישער טעכנאָלאָגיע (Moscow Institute of Fine Chemical Technology), װוּ זי האָט באַקומען אַ מאַגיסטער־דיפּלאָם אין כעמישער טעכנאָלאָגיע אין 1985 און אַ דאָקטאָראַט אין פּאָלימער־כעמיע אין 1989.

אין 1991 האָט די משפּחה עמיגרירט אין די פֿאַראײניקטע שטאַטן און זיך באַזעצט קודם אין צפֿון־קאַראָלײַנע און דערנאָך אין בעטעזדע, מערילאַנד. שוראַ איז שטענדיק געװען אַ גרױסע ליבהאָבערין פֿון קונסט און טעאַטער און ספּעציעל — די היגע מוזייען און טרופּעס. אין מערילאַנד האָט זי געאַרבעט מער װי צװאַנציק יאָר װי אַ װיסנשאַפֿטלערין אין די נאַציאָנאַלע אינסטיטוטן פֿאַר געזונט (National Institutes of Health), װוּ זי האָט זיך ספּעציאַליזירט אין דער פֿאָרשונג פֿון דע־ען־אַ רעפּליקאַציע און אַנדערע טעמעס. זי האָט אַרױסגעגעבן מער װי 60 אָפֿט־ציטירטע װיסנשאַפֿט־אַרבעטן.

שוראַ האָט פֿאַראָבֿלט איר מאַן, יוסף װײַסמאַן, אירע עלטערן — מאַקסים און פֿאַינאַ יאַקאָבזאָן, איר טאָכטער — אַסיאַ װײַסמאַן שולמאַן, איר אײניקל, צינע־חיה שולמאַן און מיך, איר אײדעם. מע װעט זי געדענקען איבעראַל פֿאַר איר איבערגעגעבנקײט, ברײטהאַרציקײט, פֿעסטקײט און איר שטענדיקן לעבנס־דאָרשט.

אין די קומענדיקע חדשים װעט די משפּחה מעלדן אַ נײַע איניציאַטיװ לזכּרון שוראַן װאָס װעט אונטערשטיצן דאָס װײַטער שאַפֿן ייִדישע אַנימאַציע־פֿילמען.

כּבֿוד איר ליכטיקן אָנדענק.

A message from our Publisher & CEO Rachel Fishman Feddersen

I hope you appreciated this article. Before you go, I’d like to ask you to please support the Forward’s award-winning, nonprofit journalism during this critical time.

At a time when other newsrooms are closing or cutting back, the Forward has removed its paywall and invested additional resources to report on the ground from Israel and around the U.S. on the impact of the war, rising antisemitism and polarized discourse.

Readers like you make it all possible. Support our work by becoming a Forward Member and connect with our journalism and your community.

—  Rachel Fishman Feddersen, Publisher and CEO

Join our mission to tell the Jewish story fully and fairly.

Dive In

    Republish This Story

    Please read before republishing

    We’re happy to make this story available to republish for free, unless it originated with JTA, Haaretz or another publication (as indicated on the article) and as long as you follow our guidelines. You must credit the Forward, retain our pixel and preserve our canonical link in Google search.  See our full guidelines for more information, and this guide for detail about canonical URLs.

    To republish, copy the HTML by clicking on the yellow button to the right; it includes our tracking pixel, all paragraph styles and hyperlinks, the author byline and credit to the Forward. It does not include images; to avoid copyright violations, you must add them manually, following our guidelines. Please email us at [email protected], subject line “republish,” with any questions or to let us know what stories you’re picking up.

    We don't support Internet Explorer

    Please use Chrome, Safari, Firefox, or Edge to view this site.