דער באָבע זלאַטעס פּסח־כּוסות My Grandmother Zlate’s Passover kiddush cups
די לאַנגיאָריקע קולטור־טוערין פּערל קרופּיט דערציילט וועגן אַ ירושה־זאַך וואָס איז, צום גליק, נישט צעשטערט געוואָרן בעת אַ פּאָגראָם אין 1923.
אין 1923, נאָך אַ שרעקלעכן פּאָגראָם אין איר שטעטל בעשענקאָוויטש, ווײַסרוסלאַנד, האָט די באָבע באַשלאָסן צו פֿאַרלאָזן דאָס שטעטל.
זי האָט פֿאַרפּאַקט וואָס זי און אירע דרײַ קינדער האָבן געקענט טראָגן, אין ציכלעך, און זיי זענען אַנטלאָפֿן פֿון שטעטל קיין ברעמען, דײַטשלאַנד, וווּ זיי האָבן אָפּגעוואַרט זייערע שיפֿסקאַרטעס. באָבע האָט נישט קיין סך זאַכן מיטגענומען אָבער איין זאַך האָט זי יאָ גענומען: אַ מתּנה וואָס זי האָט באַקומען ווען זי האָט חתונה געהאַט — אַ קאָמפּלעט ווײַן־כּוסות וואָס זי און דער זיידע האָבן גענוצט אויף פּסח. אין אַמעריקע, האָט זי זיי גענוצט כּל־זמן מען האָט געפּראַוועט די סדרים בײַ איר אין שטוב.
ווען די באָבע איז שוין ניט געווען, האָט די מאַמע עס געירשנט און ווען די מאַמע איז אַוועק, איז עס געבליבן בײַ מיר. אין די יאָרן ווען מיר האָבן געפּראַוועט די סדרים בײַ אונדז אין שטוב, האָבן די כּוסות פֿאַרנומען אַ בכּבֿודיק אָרט אויפֿן סדר־טיש און מיר האָבן דערמאָנט פֿון וואַנען די כּוסות זענען געקומען, אַזוי אַז די קינדער און געסט זאָלן וויסן דערפֿון. מיר איז געגאַנגען אין דעם אַז די קינדער זאָלן געדענקען אַז פֿון דער באָבען איז עס איבערגעגאַנגען צו איר טאָכטער און נאָך דעם צו איר אייניקל.
נאָך אַ צאָל יאָרן, ווען איך האָב שוין ניט געקענט אײַנקויפֿן און אָפּקאָכן אַלץ אַף פּסח, האָט אונדזער טאָכטער זלאַטע (מײַן באָבעס אור־אייניקל און אַ נאָמען נאָך איר) דאָס אַלץ איבערגענומען. זי האָט אַ גרויס הויז, געדענקט אַלע מנהגים און דינים וואָס מיר האָבן געהאַלטן און איז ממשיך די טראַדיציעס אויפֿן בעסטן אופֿן. איצט קומען שוין צום סדר אירע קינדער און אייניקלעך און זיי קענען אויך די געשיכטע פֿון די כּוסות.
מיר איז גוט, וואָס איך האָב עס אַלץ דערלעבט. מיט דעם בלײַבט מײַן באָבע נאָך לעבעדיק פֿאַר מיר.
A message from our CEO & publisher Rachel Fishman Feddersen
I hope you appreciated this article. Before you move on, I wanted to ask you to support the Forward’s award-winning journalism during our High Holiday Monthly Donor Drive.
If you’ve turned to the Forward in the past 12 months to better understand the world around you, we hope you will support us with a gift now. Your support has a direct impact, giving us the resources we need to report from Israel and around the U.S., across college campuses, and wherever there is news of importance to American Jews.
Make a monthly or one-time gift and support Jewish journalism throughout 5785. The first six months of your monthly gift will be matched for twice the investment in independent Jewish journalism.
— Rukhl Schaechter, Yiddish Editor