ווידעאָ: אַ ייִדיש ליבעליד צו ניו־יאָרקWATCH: A Yiddish love song to New York
מרים־חיה סגל זינגט וועגן דער „שטאָט, וווּ גאָרניט פֿעלט — מע דאַרף נאָר האָבן געלט.“
Image by Yiddish Book Center
נאָך 15 חדשים פֿון פּאַנדעמיע און פֿאַרשפּאַרונג, האָט דאָס לעבן אין ניו־יאָרק, צום גרעסטן טייל, זיך אומגעקערט צו דעם וואָס ס׳איז געווען סוף־פֿעברואַר 2020. צוליב דעם וואָס אין דער שטאָט וווינען מער ייִדיש־רעדערס ווי אַלע אַנדערע שטעט, איז פּאַסיק אַרויפֿצושטעלן אַ ייִדיש ליד וועגן דעם „גרויסן עפּל“. אָבער וואָס פֿאַר אַ ליד זאָל דאָס זײַן? לכתּחילה איז מיר אײַנגעפֿאַלן „קאָני־אײַלענד“, פּאָפּולאַריזירט פֿון די שוועסטער בערי, אָבער עס איז ניט וועגן דער שטאָט בכלל, נאָר וועגן איין געגנט, און בלויז אַ פּלאַזשע דערפֿון דערצו. טראַכטנדיק וועגן די ערטער וואָס איך האָב צוליב דער פּאַנדעמיע שוין לאַנג ניט געזען, איז מיר געקומען אויפֿן זינען די הויפּטצווײַג פֿון דער ניו־יאָרקער עפֿנטלעכער ביבליאָטעק אויף דער 42סטער גאַס, וווּ איך פֿלעג אָפֿט פֿאַרברענגען שעהען לייענענדיק די אַמאָליקע ייִדישע פּרעסע. דאָרטן, בײַ דער „דורות“־אָפּטיילונג, פֿלעג איך אָפֿט כאַפּן אַ שמועס מיט דער ייִדישיסטקע, מרים־חיה סגל, וואָס אַחוץ איר אַרבעט ווי אַן אָרטיקע ביבליאָטעקערין, איז זי אויך אַן אַקטריסע און זינגערין.
אין 2015 האָט סגל אַרויסגעלאָזט אַן אַלבאָם לידער, „טויזנט טעמען“, אין וועלכן זי זינגט אַ צאָל אָריגינעלע לידער, אַרײַנגערעכנט „ניו־יאָרק, ניו־יאָרק“, אַ ליבעליד צו דער שטאָט, „וווּ ניט נאָר מע שלאָפֿט ניט, נאָר מע פּלאַפּלט אויף ייִדיש אַ גאַנצן מעת־לעת“. געוויסע זאַכן וואָס ווערן דערמאָנט אינעם ליד זענען ספּעציפֿיציש שייך די ניו־יאָרקער ליבהאָבער פֿון ייִדיש — לשמל צו „ביינברידזשיווקע“— אַנדערע ווי ”הייסע וויכּוחים צווישן די פֿרומע און פֿרײַע“ זענען וועגן ייִדן בכלל און געוויסע, ווי אַ „שטאָט וווּ גאָרניט פֿעלט — מע דאַרף נאָר האָבן געלט“, זענען שייך יעדן ניו־יאָרקער תּושבֿ.
אויבן קען מען זען אַן אויסצוג פֿון אַן אינטערוויו, וואָס סגל האָט געמאַכט מיטן ייִדישן ביכער־צענטער, אין וועלכן זי רעדט וועגן דעם ליד „ניו־יאָרק, ניו־יאָרק“ און זינגט אַ טייל דערפֿון. כּדי צו הערן דאָס ליד, ווי עס קלינגט אויף איר אַלבאָם, גיט אַ קוועטש דאָ. עס באַגלייטן זי מײַקל ווינאָגראַד (קלאַרנעט); פּאַטריק פֿאַרעל (אַקאָרדעאָן); בענדזשי פֿאָקס־ראָזען (באַס); קאַרמען סטאַף (פּיאַנע), און עלקע (אַלישאַ) סוויגאַלס (פֿידל).
מער וועגן מרים חיה־סגל קען מען זיך דערוויסן פֿון אַן אינטערוויו, וואָס באָריס סאַנדלער האָט געמאַכט מיט איר אין 2015:
