טשיקאַוועסן: ישׂראל־פֿילהאַרמאָנישער אָרקעסטער שפּילט אין אַן אַראַביש לאַנד • אוקראַיִנער ראַטעוועט פֿיר ישׂראליםTidbits: Israeli Philharmonic Orchestra plays in an Arab land • Ukrainian saves four Israeli lives
דער ישׂראלדיקער פֿילהאַרמאָנישער אָרקסעטער טרעט אויף אין אַבו דאַבי Courtesy of Israel Philharmonic Orchestra
Tidbits is a weekly feature of easy news briefs in Yiddish that you can listen to or read, or both!
If you read the articles and don’t know a word, just click on it and the translation appears. You’ll also find the link to the article in English after each news brief.
Listen to the report here:
הערט די „טשיקאַוועסן“ אויף אוידיאָ דאָ:
צום ערשטן מאָל איז 74 יאָר האָט דער ישׂראלדיקער פֿילהאַרמאָנישער אָרקעסטער אויפֿגעטראָטן אין אַן אַראַביש לאַנד.
דעם 20סטן דעצעמבער האָט דער אָרקעסטער געשפּילט אַ קאָנצערט אינעם פּאַלאַץ אין אַבו דאַבי, אין די פֿאַראייניקטע אַראַבישע עמיראַטן. דאָס לעצטע מאָל וואָס דער אָרקעסטער האָט אויפֿגעטראָטן אין אַן אַראַיביש לאַנד איז געווען אין 1945, אין קאַיִר, עגיפּטן.
דעם קאָנצערט האָט דיריגירט דער מוזיקאַלישער דירעקטאָר פֿונעם אָרקעסטער, להבֿ שני.
אָנגעהויבן האָט מען מיט „התּקווה“ — דאָס ערשטע מאָל אין דער געשיכטע וואָס דער אָרקעסטער האָט דאָס געשפּילט אין אַן אַראַביש לאַנד. דערנאָך האָט מען געשפּילט גוסטאַוו מאַלערס ערשטע סימפֿאָניע.
מיכל הערצאָג, די פֿרוי פֿונעם ישׂראלדיקן פּרעזידענט יצחק הערצאָג, איז בײַגעווען דעם היסטאָרישן קאָנצערט ווי אַן ערנגאַסט. אינעם עולם זענען אויך געזעסן דער אויסלאַנד־מיניסטער פֿון די עמיראַטן, אַבדולאַ בין זאַיעד, און דער קולטור־מיניסטער נאָראַ אַל קאַאַבי.
צו לייענען וועגן די נײַעס אויף ענגליש, גיט אַ קוועטש דאָ.
די פֿאַרגאַנגענע וואָך איז וולאַדימיר קאָזאָפּעל, אַן אוקראַיִנער פּליט אין חיפֿה, ישׂראל, פּלוצלינג געשטאָרבן פֿון אַ בלוטאויסגאָס. זײַן משפּחה האָט באַשלאָסן צו שענקען זײַנע אָרגאַנען צו ישׂראלים וואָס דאַרפֿן זיי. ווי אַ פּועל־יוצא האָט ער געראַטעוועט פֿיר ישׂראלים.
קאָזאָפּעל איז געקומען קיין מדינת־ישׂראל מיט זײַן פֿרוי און דערוואַקסענע קינדער אין מאַרץ, גלײַך נאָך דער רוסישער אינוואַזיע פֿון אוקראַיִנע.
צוליב דעם וואָס זײַן פֿרוי, לאַריסאַ, און קינדער זענען אַלע ייִדן האָבן זיי גלײַך באַקומען ישׂראלדיקע בירגערשאַפֿט. דער 73־אָריקער קאָזאָפּעל, וואָס איז אָבער נישט קיין ייִד, האָט אויך געוואָלט ווערן אַ ישׂראלדיקער בירגער אָבער זײַן אָנבאָט איז נישט אָנגענומען געוואָרן צוליב אַ טעכנישער פּראָבלעם.
מיט יאָרן פֿריִער האָט לאַריסאַ עולה געווען מיט די קינדער אָבער איר מאַן איז געבליבן אין אוקראַיִנע צוליב זײַן קראַנקער מאַמען. כּדי צו פֿאַרזיכערן אַז די אוקראַיִנישע רעגירונג זאָל נישט צונעמען זייערע אַקטיוון האָט דאָס פּאָרפֿאָלק זיך געגט. נאָך אַ פּאָר חדשים האָט לאַריסאַ זיך אומגעקערט צו איר געוועזענעם מאַן און שפּעטער האָבן זיי ווידער חתונה געהאַט. צוליב דעם גט האָט די ישׂראלדיקע רעגירונג נישט אָנגענומען קאָזאָפּעלס אָנבאָט צו ווערן אַ בירגער.
ווען ער איז געשטאָרבן האָט זײַן משפּחה מסכּים געווען אַוועקצושענקען זײַנע אָרגאַנען. „די דאָקטוירים האָבן געטאָן אַלץ מעגלעך כּדי אים צו ראַטעווען,“ האָט זײַן טאָכטער נחמה געזאָגט. „אָבער לסוף האָט ער געראַטעוועט אַנדערע.“
צו לייענען וועגן די נײַעס אויף ענגליש גיט אַ קוועטש דאָ.
A message from Forverts editor Rukhl Schaechter
I hope you appreciated this article. Before you move on, I wanted to ask you to support the Forverts' 127-year legacy — and its bright future.
In the past, the goal of the Forverts was to Americanize its readers, to encourage them to learn English well and to acculturate to American society. Today, our goal is the reverse: to acquaint readers — especially those with Eastern European roots — with their Jewish cultural heritage, through the Yiddish language, literature, recipes and songs.
Our daily Yiddish content brings you new and creative ways to engage with this vibrant, living language, including Yiddish Wordle, Word of the Day videos, Yiddish cooking demos, new music, poetry and so much more.
— Rukhl Schaechter, Yiddish Editor
