Skip To Content
JEWISH. INDEPENDENT. NONPROFIT.
Yiddish

ווידעאָ: דער פּראָגער גולם אין 1941WATCH: The Golem of Prague in 1941

דער אַרגענטינער ייִדישער אַקטיאָר מאַקס בערלינער שפּילט אין אַ פֿילם וועגן אַ ייִד, וואָס שאַפֿט אַ גולם אים צו באַשיצן פֿון די נאַציס.

מיט יאָרן צוריק האָב איך גערעדט מיט אַ ייִד, וואָס האָט אין זײַנע 20ער איבערגעלעבט טערעזין, דער דײַטשישער קאָנצענטראַציע־לאַגער, וווּהין מע האָט פֿאַרשיקט די פּראָגער ייִדן. ער האָט מיר דערציילט אַן אינטערעסאַנטן און טרויעריקן אַנעקדאָט: אין פּראָג, ווי אויך אין טערעזין, האָט זיך פֿאַרשפּרייט אַ קלאַנג, אַז אַ גרופּע ייִדן, בראָש מיט אַ רבֿ, גראָבן בײַם טײַך וולאַטווע, כּדי צו געפֿינען די רעשטלעך פֿונעם אַמאָליקן גולם און אים אויפֿלעבן. דער ייִד האָט צו יענער צײַט אַליין ניט געוווּסט, וויפֿל מענטשן האָבן פֿאַרשפּרייט דעם קלאַנג ווי אַ וויץ, און וויפֿל האָבן אים גענומען ערנסט.

אָט דער סיפּור־המעשׂה ווערט אָפּגעשפּיגלט אין אַן אַרגענטינער פֿילם אויף ייִדיש, אין וועלכן דער ייִדישער אַקטיאָר מאַקס בערלינער שפּילט אַ פּראָגער רבֿ, וואָס איז מסוגל צו שאַפֿן אַ גולם גלײַך איידער די דײַטשן כאַפּן אים. וואָס געשעט ווײַטער נעמט אַרײַן עלעמענטן פֿון דער אַלטער פֿאָלקס־מעשׂה וועגן דעם גולם און דעם פּראָגער מהר”ל, אָבער האָט זייער אַן אַנדער סוף.

Dive In

    Republish This Story

    Please read before republishing

    We’re happy to make this story available to republish for free, unless it originated with JTA, Haaretz or another publication (as indicated on the article) and as long as you follow our guidelines. You must credit the Forward, retain our pixel and preserve our canonical link in Google search.  See our full guidelines for more information, and this guide for detail about canonical URLs.

    To republish, copy the HTML by clicking on the yellow button to the right; it includes our tracking pixel, all paragraph styles and hyperlinks, the author byline and credit to the Forward. It does not include images; to avoid copyright violations, you must add them manually, following our guidelines. Please email us at [email protected], subject line “republish,” with any questions or to let us know what stories you’re picking up.

    We don't support Internet Explorer

    Please use Chrome, Safari, Firefox, or Edge to view this site.