יואל מאַטוועיעוו

די ראַמאַנודזשאַן־מאַשין איז אַ נאָמען נאָך אַ מאַטעמאַטיקער וואָס האָט געזאָגט אַז זײַנע טעאָריעס קומען פֿון אַ געטין וואָס איז אים געקומען צו חלום.

ייִדן האָבן געשפּילט אַ וויכטיקע ראָלע אויפֿן אינדזל, אָבער צו מאָל זענען זיי געווען פֿאַרמישט אין פּיראַטישער רויבערײַ און שקלאַפֿן־האַנדל.

יענאַיער, וואָס מע פּראַוועט אין אַלזשיר יעדעס יאָר אין יאַנואַר, איז בפֿירוש פֿאַרבונדן מיט אַגריקולטור, און בפֿרט מיט פֿרוכטביימער.

דאָס האַנדלען איבער דער גאָרער וועלט האָט, אַ פּנים, געבליט אַ סך פֿריִער ווי מע האָט זיך ביז הײַנט משער געווען

אַ טעקסט אָנגעשריבן בערך 2,200 יאָר צוריק פּלעפֿט נאָך אַלץ די הײַנטיקע פֿאָרשער.

ס׳איז זייער מעגלעך אַז אויף די מיטל־עלטערלעכע אַשכּנזישע ייִדן האָט משפּיע געווען די צורה פֿונעם אות.

בײַם איבערזעצן „דאָס פֿערדעלע בײַנאַכט‟, האָט שמואל מאַרשאַק געגעבן דעם שכן אַ גוייִשן נאָמען כּדי עס צו פֿאַרוואַנדלען אין אַ רוסישן ליד.

אין זײַן נײַ בוך, פֿאָקוסירט זיך דער לינגוויסט גלעד צוקערמאַן אויף סטראַטעגיעס פֿון שפּראַך־אויפֿלעבונג.