ניו־יאָרקער רעקלאַמעס דערקלערן אויף ייִדיש ווי צו שטימען אין נײַער וואַלסיסטעםYiddish NYC ads explain how to vote in the new system
וויילער קענען איצט שטימען פֿאַר מער ווי איין קאַנדידאַט.
Image by nyc.gov
דעם 22סטן יוני וועלן די ניו־יאָרקער וויילער שטימען אין די נאָמיניר־וואַלן (פּרײַמעריס, בלע״ז), אָבער דאָס מאָל — ניצנדיק אַ נײַע וואַלסיסטעם, וואָס גיט דעם וויילער אַ גרעסערע דעה אין די וואַלן.
דערפֿאַר האָט די שטאָט־רעגירונג לעצטנס אויסגעטיילט אינפֿאָרמאַציע וועגן דער נײַער סיסטעם אויף פֿאַרשיידענע שפּראַכן, אַרײַנגערעכנט ייִדיש. אַנאָנסן אויף חסידיש ייִדיש זײַנען דערשינען אויף פֿייסבוק און אויף אינסטאַגראַם און מע קען באַקומען אַ סך מער אינפֿאָרמאַציע וועגן די וואַלן אויף ייִדיש אַז מע גיט אַ קוועטש דאָ.
בײַ די וואַלן וועט מען שטימען פֿאַר קאַנדידאַטן פֿון אַ סך שטאָטישע אַמטן, אַרײַנגערעכנט דעם מעיאָר, די באָראָ־פּרעזידענטן, און ס’רובֿ מיטגלידער פֿונעם שטאָטראָט (סיטי־קאַונסיל).די נײַע וואַלסיסטעם רופֿט מען „שטימען לויטן סדר פֿון פּרעפֿערענץ‟ (אויף ענגליש: ranked-choice voting).
אין תּוך איז עס אַזוי: מע מוז נישט שטימען פֿאַר בלויז איין איינציקן קאַנדידאַט, נאָר מע קען אויסקלײַבן ביז פֿינף קאַנדידאַטן, און מע באַצייכנט זיי אויפֿן צעטל לויטן סדר פֿון פּרעפֿערענץ. אין דער ערשטער קאָלומנע באַצייכנט מען דעם באַליבטסטן קאַנדידאַט אין דער צווייטער קאָלומנע — דעם צווייט־באַליבטסטן אאַז”וו.
אויב קיין איין קאַנדידאַט באַקומט נישט מער ווי פֿופֿציק פּראָצענט פֿון די שטימען אין דער ערשטער קאָלומנע, רעכנט מען שוין אַרײַן די שטימען פֿון דער צווייטער קאָלומנע, און אַזוי כּסדר ביז איין קאַנדידאַט באַווײַזט זיך פֿאַרן געווינער. אָבער וויילערס וואָס ווילן שטימען פֿאַר בלויז איין קאַנדידאַט קענען ווײַטער אויסקלײַבן בלויז איינעם אין דער ערשטער קאָלומנע.
לויט דער נײַער סיסטעם קען יעדער וויילער האָבן אַ גרעסערע השפּעה אויפֿן פֿאַרמעסט, אַפֿילו ווען זײַן באַליבטסטער קאַנדידאַט געווינט נישט. די קאַנדידאַטן, ווידער, וועלן פּרוּוון צו מאַכן אַ מער פּאָזיטיוון רושם אויפֿן ברייטן עולם, ווײַל זיי דאַרפֿן זוכן די שטיץ אַפֿילו פֿון אַזעלכע וויילערס, וואָס האָבן בעסער ליב אַן צווייטן. מע האָפֿט, אַז דאָס וועט ברענגען אַ מער רויִקע וואַל־אַטמאָספֿער, ווי מע האָט געזען אין משך פֿון די לעצטע יאָרן.
לויט דער דערפֿאַרונג מיט דער דאָזיקער סיסטעם אין אַנדערע שטעט, פֿירט זי צו דעם, אַז מער פֿרויען און מער פֿרויען מיט טונקעלער הויט געווינען די וואַלן.
וויילערס וואָס ווילן הערן ווי מע דערקלערט אויף ייִדיש זייערע רעכט אין די וואַלן זאָלן גיבן אַ קוועטש דאָ. דאָס קול איז פֿונעם באַקאַנטן ייִדישן אַקטיאָר לאָזער טווערסקי, וואָס איז דערצויגן געוואָרן אין אַ בעלזער חסידישער משפּחה.
