ווידעאָ: אַ ייִדיש־רעדערין אין סווינציאַן, ליטע אין 2004VIDEO: A native Yiddish speaker in Svintsyán, Lithuania in 2004
בלומקע קאַץ דערציילט וועגן איר ערשטן מאַנס טאַטן, ר׳ יאַנקל־דוד יאַוויטש, וואָס איז געווען דער גבאי פֿון דער שנײַדערישער קלויז.
![Blumke Katz](https://images.forwardcdn.com/image/970x/center/images/cropped/screen-shot-2022-02-09-at-31529-pm-1644437890.png)
Image by Lithuanian Yiddish Video Archive (LYVA)
די פֿאַרגאַנגענע וואָך איז אַרויפֿגעשטעלט געוואָרן אויף יוטוב אַן אינטערוויו אויף ייִדיש מיט אַ פֿרוי אין סווינציאַן, ליטע, דורכגעפֿירט פֿונעם ייִדישן לינגוויסט, ד״ר הירשע־דוד כּ״ץ.
די פֿרוי אין דעם ווידעאָ, בלומקע קאַץ, גיט איבער זכרונות וועגן איר ערשטן מאַן, שימקע יאַוויטש, וואָס איז דערשאָסן געוואָרן דורך די סאָוועטן נאָכן איבערגיין די גרענעץ פֿון ווילנע אין די 1930ער.
זי דערציילט אויך וועגן יאַוויטשעס זיידן, ר׳ יאַנקל־דוד יאַוויטש, וואָס איז געווען דער גבאי פֿון דער שנײַדערישער קלויז. „אָן אים פֿלעגט קיין איין תּפֿילה זיך ניט אָנהייבן,‟ האָט זי געזאָגט. ער איז אויך געווען אַ מלמד פֿון די עלטערע קינדער אין חדר, מיט וועמען ער האָט געלערנט גמרא און רשי.
אַ הויכפּונקט פֿונעם אינטערוויו איז ווען בלומקע קאַץ ווײַזט אַ פֿאָטאָגראַפֿיע פֿון אַ שׂימחה וואָס איז פֿאָרגעקומען בערך אין 1933 און גיט אָן די נעמען פֿון אַלע יונגע לײַט אינעם בילד.
דער ווידעאָ איז איינער פֿון הונדערטער אינטערוויוען מיט געבוירענע ייִדיש־רעדער, וואָס ק״ץ האָט פֿילמירט במשך פֿון זײַנע עקספּעדיציעס איבער ליטע זוכנדיק געבוירענע ייִדיש־רעדער. דעם ריזיקן ווידעאָ־אַרכיוו קען מען איצט געפֿינען אָנלײַן דאָ..
A message from Forverts editor Rukhl Schaechter
![](https://forward.com/wp-content/uploads/2024/07/Untitled-design-1-1-673x1024.jpg)
I hope you appreciated this article. Before you move on, I wanted to ask you to support the Forverts' 127-year legacy — and its bright future.
In the past, the goal of the Forverts was to Americanize its readers, to encourage them to learn English well and to acculturate to American society. Today, our goal is the reverse: to acquaint readers — especially those with Eastern European roots — with their Jewish cultural heritage, through the Yiddish language, literature, recipes and songs.
Our daily Yiddish content brings you new and creative ways to engage with this vibrant, living language, including Yiddish Wordle, Word of the Day videos, Yiddish cooking demos, new music, poetry and so much more.
— Rukhl Schaechter, Yiddish Editor