Skip To Content
JEWISH. INDEPENDENT. NONPROFIT.
Yiddish

ווידעאָ: הרבֿ שאול אַלטערס ייִדישע דבֿר־תּורה אויף אַ לייקוווּד־פֿרישטיקVIDEO: Rabbi Shaul Alter speaks in Yiddish at a Lakewood breakfast

אין 2019 האָט הרבֿ אַלטער זיך אָפּגעזונדערט פֿון דער עדה גערער חסידים אין ירושלים און אָנגעהויבן אַ נײַע קהילה, „גער תּורה‟.

די וואָך איז הרבֿ שאול אַלטער, דער כאַריזמאַטישער רבי פֿון אַ נײַעם צווײַג גערער חסידים אין ישׂראל, געקומען קיין אַמעריקע, וווּ טויזנטער אָנהענגער האָבן אים וואַרעם אויפֿגענומען אין באָראָ־פּאַרק, ברוקלין, און לייקוווּד, ניו־דזשערזי.

בעת אַ באַזוך אין אַ ישיבֿה אין לייקוווּד, האָט דער רבֿ געגעבן אַ דבֿר־תּורה וועגן דער פּרשה אויף ייִדיש פֿאַר הונדערטער מענטשן, נישט געקוקט אויף דעם וואָס די פֿרומע עדה אין לייקוווּד רעדט הײַנט כּמעט אויסשליסלעך ענגליש — אַ סימן פֿונעם טיפֿן דרך־ארץ וואָס דער רבֿ רופֿט אַרויס אַפֿילו בײַם נישט־חסידישן עולם אין אַמעריקע.

אין 2019 האָט הרבֿ אַלטער, אַ קוזין פֿונעם גערער רבין, ר׳ יעקבֿ אַריה אַלטער, זיך אָפּגעזונדערט פֿון דער גערער קהילה נאָך לאַנגע יאָרן פֿון אָנגעשטרענגטע באַציִונגען צווישן זיי. בערך 300 משפּחות אין ישׂראל זענען דעמאָלט אַוועק מיט אים. די נײַע קהילה אין ישׂראל, וואָס רופֿט זיך איצט „גער תּורה‟, באַשטייט הײַנט פֿון 500 משפּחות. נאָך 300 משפּחות וואָס האַלטן מיט אים וווינען אין אַמעריקע. די אַלגעמיינע גערער קהילה אין ישׂראל באַטרעפֿט בערך 100,000 נפֿשות.

בײַם אָנהייב פֿון יאָר 2021 האָט הרבֿ אַלטערס נײַע קהילה באַוויזן צו זאַמלען אַ גרויסע סומע געלט — 50 מיליאָן שקל — כּדי צו קויפֿן ערד לטובֿת דער גרופּעס נײַער הויפּטקוואַרטיר אויף ירמיה־גאַס אין ירושלים. איינער פֿון הרבֿ אַלטערס צילן בײַם קומען קיין אַמעריקע איז טאַקע צו זאַמלען געלט כּדי אויפֿצובויען דעם בנין.

בעת זײַן באַזוך אין אַמעריקע, האָט הרבֿ אַלטער זיך געטראָפֿן מיט די פֿירער פֿון די אָרטיקע גערער חסידים און מיט אַנדערע רביים וואָס באַציִען זיך פֿרײַנדלעך צו אים. דער הויכפּונקט פֿון זײַן וויזיט איז געווען ווען ער האָט געפֿירט טיש מוצאי־שבת אין באָראָ־פּאַרק, מיט אַן עולם פֿון בערך 15,000 ייִדן. נאָך דער אונטערנעמונג, ווען ער האָט פֿאַרלאָזט דעם זאַל, האָבן טויזנטער חסידים אים אָפּגעוואַרט אויף די גאַסן, כּדי אים צו זען.

הרבֿ אַלטער איז באַקאַנט סײַ פֿאַר זײַן בקיאות אין תּורה־ענינים סײַ פֿאַר זײַן וואַרעמקייט און באַשיידנקייט. „ווען ער גיט אַ שיעור קען מען קלאָר זען אַז ער איז אַ תּלמיד פֿון הרבֿ חיים בריסקער,‟ האָט באַמערקט הרבֿ ישׂשׂכר כּץ, וואָס דינט אויפֿן פֿאַקולטעט פֿונעם מאָדערן־אָרטאָדאָקסישן רבנים־סעמינאַר „חובֿבֿי תּורה‟. „זײַן קענטשאַפֿט פֿון תּורה איז גאוניש, טיף און סאָפֿיסטיצירט.

„און ווען ער דאַוונט אָדער זינגט זמירות, פֿילט מען ווי זײַן נשמה גליט מיט ליבשאַפֿט צום אייבערשטן, צו דער תּורה און צו כּלל־ישׂראל,‟ האָט הרבֿ כּץ געזאָגט. „ווען ער רעדט העברעיִש קען זיך דיר דאַכטן אַז ער איז אַ סאַבראַ, און ווען ער רעדט ייִדיש, קלינגט ער ווי ער איז ערשט אַרויסגעקומען פֿון אַ שטיבל אין וואַרשע; ער רעדט אַ היימישן, זאַפֿטיקן פּוילישן ייִדיש.‟

Dive In

    Republish This Story

    Please read before republishing

    We’re happy to make this story available to republish for free, unless it originated with JTA, Haaretz or another publication (as indicated on the article) and as long as you follow our guidelines. You must credit the Forward, retain our pixel and preserve our canonical link in Google search.  See our full guidelines for more information, and this guide for detail about canonical URLs.

    To republish, copy the HTML by clicking on the yellow button to the right; it includes our tracking pixel, all paragraph styles and hyperlinks, the author byline and credit to the Forward. It does not include images; to avoid copyright violations, you must add them manually, following our guidelines. Please email us at [email protected], subject line “republish,” with any questions or to let us know what stories you’re picking up.

    We don't support Internet Explorer

    Please use Chrome, Safari, Firefox, or Edge to view this site.