געוואָרן חתן־כּלה אינעם לייען־צימער פֿון ייִוואָHe popped the question in the YIVO Reading Room
דוד פֿריש האָט געוווּסט אַז דאָס בעסטע אָרט צו בעטן פּערל ברענער, אַ גראַדויִר־סטודענטקע פֿון ייִדיש, צו ווערן זײַן כּלה, איז צווישן ייִדישע ביכער.
Image by Lizzie and Aderet Brenner
דעם פֿאַרגאַנגענעם זונטיק האָט דוד פֿריש, אַ גראַדויִר־סטודענט פֿון פּאָליטישער טעאָריע, געבעטן פּעמי (פּערל) ברענער, אַ פֿאָרשערין פֿון דער ייִדישער ליטעראַטור, צו ווערן זײַן כּלה אינעם פּאַסיקסטן אָרט פֿאַר אַ ייִדישיסטקע — אינעם לייען־צימער פֿון ייִוואָ.
דוד פֿריש פֿרעגט פּעמי (פּערל) ברענער אויב זי וועט ווערן זײַן כּלה Image by Lizzie and Aderet Brenner
דאָס פּאָרל האָט זיך באַקענט אויף אַ שבתדיקער מאָלצײַט אין אָקספֿאָרד, ענגלאַנד אין אָקטאָבער 2020, בעת זיי האָבן ביידע שטודירט אינעם אָקספֿאָרד־אוניווערסיטעט. זינט דעמאָלט האָט ברענער שוין באַקומען איר מאַגיסטער אין ייִדיש־שטודיעס און פֿריש האַלט בײַם פֿאַרענדיקן זײַן אייגענעם מאַגיסטער. נאָך דעם האָט ער בדעה צו שטודירן יוריספּרודענץ.
די 24־יאָריקע ברענער, וואָס איז אויפֿגעוואַקסן אויפֿן אָפּער וועסט סײַד אין מאַנהעטן, איז די טאָכטער פֿון זאבֿ ברענער, דער לאַנגיאָריקער אָרטאָדאָקסישער ראַדיאָ־פּערזענלעכקייט, און ד״ר עדינה בערקאָוויץ, אַן אַדוואָקאַטין און די גײַסטיקע פֿירערין פֿון דער קירובֿ־אָרגאַניזאַציע, „קול הנשמה‟ אין דער שטאָט ניו־יאָרק. פּעמי האָט גראַדויִרט פֿון „מעינות‟, אַן אָרטאָדאָקסישע מיטלשול אין טינעק, ניו־דזשערזי, און פֿון באַרנאַרד־קאָלעדזש.
פֿריש, וואָס איז אויך 24 יאָר אַלט, איז אויפֿגעוואַקסן אין דער געגנט סקוואָרעל־היל, אין פּיטסבורג, פּענסילוועניע און האָט גראַדויִרט פֿון דוק־אוניווערסיטעט. זײַן מאַמע, בעט קורץ, איז אַ געוועזענע לערערין וואָס אַרבעט איצט מיט קונסט, און זײַן טאַטע, מאַרק פֿריש, איז אַ פּראָפֿעסאָר פֿון מאָדערנע שפּראַכן אינעם דוקעסטער אוניווערסיטעט, וווּ ער איז געווען צווישן די גרינדער פֿונעם בײַלימוד אין יודאַיִסטיק.
ביידע זענען די טעג אויף וואַקאַציע אין ניו־יאָרק בײַ ברענערס טאַטע־מאַמע.
וויסנדיק ווי נאָענט ברענער פֿילט זיך צום ייִוואָ, האָט דוד געוואָלט טאַקע דאָרט זי בעטן ווערן זײַן כּלה. נאָר ווי קומט די קאַץ איבערן וואַסער? האָט ער געקלונגען איינע פֿון אירע באַליבטסטע פּראָפֿעסאָרן ווען זי איז געווען אין באַרנאַרד — די ייִדיש־לערערין אַגי לעגוטקאָ, כּדי זי זאָל אים העלפֿן פּלאַנירן דעם סורפּריז. ער האָט אויך אַרײַנגעצויגן ברענערס עלטערן און שוועסטער אין דער אינטריגע.
לעגוטקאָ האָט געוווּסט אַז ברענער פֿאָרשט די טעג דעם ייִדישן שרײַבער, שומר — דער פּסעוודאָנים פֿון נחום מאיר שאַלקעוויץ, האָט זי געשריבן איר געוועזענער תּלמידה אַז מע האָט לעצטנס אַנטדעקט נײַע מאַטעריאַלן פֿון שומרן אין ייִוואָ און אַז זי, לעגוטקאָ, האָט זיי שוין רעזערווירט פֿאַר איר.
ברענער איז געווען נײַגעריק צו זען וואָס לעגוטקאָ האָט געפֿונען אָבער זי האָט געזאָגט אַז זי וויל בלײַבן אין שטוב ווײַל זי ווייסט אַז פֿריש האָט בדעה זי צו בעטן ווערן זײַן כּלה און ס׳וואָלט געווען אַ שאָד אויב ער פּלאַנירט עס אויף יענעם טאָג, ווען זי איז נישט אין שטוב.
לסוף האָט ברענערס שוועסטער באַשטעלט פֿאַר איר אַן „אובער‟ און געהייסן איר פֿאָרן אין ייִוואָ. עטלעכע ייִוואָ־באַאַמטע האָבן געוווּסט וואָס פֿריש פּלאַנירט, האָבן זיי גלײַך געזאָגט ברענערן אַז די שומר־טעקע ליגט אויפֿן טיש אינעם לייענצימער אויפֿן צווייטן שטאָק. ברענער האָט אַוודאי נישט געוווּסט אַז פֿריש און אירע עלטערן און שוועסטער באַהאַלטן זיך אַלע אינעם באַלקאָן.
זי איז אַרײַן אין לייענצימער און דערזען דאָס בוך. ס׳איז אָבער נישט געווען קיין מאַטעריאַל וועגן שומר, נאָר אַ זאַמל־אַלבום פֿון פֿאָטאָגראַפֿיעס און אָנדענק־זאַכעלעך וואָס פֿריש האָט געהאַט געזאַמלט פֿון זייער יאָר אין איינעם אין אָקספֿאָרד, אַרײַנגערעכנט זייער ערשטע חנוכּה און זייער רײַזע קיין לאָנדאָן.
כאָטש דוד קען נאָך נישט קיין ייִדיש איז ער אַראָפּ אויף איין קני און געפֿרעגט אויף מאַמע־לשון: „פּערל, וועסטו זײַן מײַן כּלה?‟
אַ גערירטע פֿון דער גאַנצער סצענע האָט זי זיך צעוויינט און נישט געקענט ענטפֿערן, האָט זי געשאָקלט מיטן קאָפּ אויף יאָ און ער האָט איר געגעבן דאָס פֿינגערל.
און דערנאָך זענען זיי אַלע געגאַנגען פּראַווען די שׂימחה אויפֿן עכטן ניו־יאָרקער שטייגער — מיט פֿרישע, הייסע בייגל.
A message from our Publisher & CEO Rachel Fishman Feddersen
I hope you appreciated this article. Before you go, I’d like to ask you to please support the Forward’s award-winning, nonprofit journalism during this critical time.
At a time when other newsrooms are closing or cutting back, the Forward has removed its paywall and invested additional resources to report on the ground from Israel and around the U.S. on the impact of the war, rising antisemitism and polarized discourse.
Readers like you make it all possible. Support our work by becoming a Forward Member and connect with our journalism and your community.
— Rachel Fishman Feddersen, Publisher and CEO
